fbpx
Search
Close this search box.

Wat betekent het zogenaamd “ex tunc” toetsen van onredelijke bedingen?

Een tijdje geleden schreef ik al dat de zaak tussen dj Martin Garrix en Spinnin’ Records nog wel even voortduurt. Ik kreeg daarop best een aantal vragen waar die zaak dan nog over gaat. Dit was voor mij een reden om kort uit te leggen waarom dit zo is. Kort gezegd, moeten de contracten “ex tunc” getoetst worden? Wie is je ex?!

 

Lekker laten dat Latijn

Eerst even dit; ik ben absoluut geen voorstander van het gebruik van Latijn als het om juridische begrippen en beginselen gaat. Tijdens mijn rechtenstudie werd ik er echt te pas en te onpas mee om de oren geslagen. Ook als advocaat zie ik veel te vaak termen in het Latijn voorbijkomen. De wat traditionelere advocaat vindt het in mijn ervaring prachtig om heul hard “pacta sunt servanda” te kunnen roepen in een brief aan zijn “confrère” (m) of “collega” (v) of in de rechtszaal tijdens een semi-vurig pleidooi (true story, no pictures, but happend). De term betekent “afspraken moeten worden nagekomen”. Zeg dat dan gewoon.

 

Stoerdoenerij

Als je bedenkt dat slechts 6-7% van de leerlingen in Nederland op het gymnasium zit en de wet op zich voor iedereen begrijpelijk en bekend zou moeten zijn, dan vraag ik me echt af waarom mensen denken dat het nodig of cool is om Latijn te gebruiken om bepaalde dingen uit te leggen of te benoemen. Het creëert afstand en onbegrip. Je klopt jezelf ermee op de borst en wil laten zien dat je tot een eliteclubje behoort. Maar niemand staat er echt bij stil hoe dit kan overkomen op cliënten en zo’n beetje de andere 93-94% van Nederland. Ik denk; niet al te best. Let wel; ik ben niet tegen gymnasia, Grieks of Latijn en ik denk dat klassiek onderwijs tot verbreding en meer begrip van andere talen en culturen kan leiden. Maar laten we als advocaten vooral normaal doen en ervoor proberen te zorgen dat de kloof tussen de juristerij en de rest niet nog groter dan dat deze al is.

 

Ex tunc-toetsing

Dat gezegd hebbende: “ex tunc” betekent zoveel als vanuit het verleden en dus aan de hand van feiten en omstandigheden zoals die bestonden op het moment dat een bepaalde gebeurtenis plaatsvond. Kort gezegd; beoordeeld naar wat er toen aan de hand was. Het omgekeerde van ex tunc is “ex nunc”. Ezelsbruggertje: tu = toen, nu = nu.

 

Het juridisch begrip “ex tunc” speelt een belangrijke rol in de zaak tussen Martin Garrix en zijn voormalige platenmaatschappij Spinnin’ Records en managementkantoor MusicAllStars Management. Die zaak ging van de rechtbank via een hoger beroep naar het gerechtshof en daarna via cassatie (= hoger beroep op het hoger beroep) door naar de Hoge Raad en via de Hoge Raad voor een verdere beoordeling op de feiten weer bij een gerechtshof te belanden.

 

Onredelijk bezwarende bedingen

De zaak tussen de dj en Spinnin’ en MAS ging naast de vraag wie er fonogrammenproducent (= mastereigenaar) is, om de vraag of er onredelijke afspraken waren gemaakt in de contracten tussen partijen. Dat zou volgens artikel 25d lid 2 van de Auteurswet namelijk tot gevolg hebben dat die bepalingen vernietigd (= buiten toepassing gelaten) kunnen worden. Dit artikel geldt sinds 2015 en maakt deel uit van het zogenaamde “auteurscontractenrecht”. Eerder schreef ik daar dit blog over

 

Artikel 25f Auteurswet

In het artikel staat het volgende:

  1. Een beding dat, gelet op de aard en inhoud van de overeenkomst, de wijze waarop de overeenkomst tot stand is gekomen, de wederzijds kenbare belangen van partijen of de overige omstandigheden van het geval, voor de maker onredelijk bezwarend is, is vernietigbaar.

     

Toets van onredelijkheid

Je ziet dus dat er aan een aantal zaken worden gekeken:

 

  • Aard en inhoud van een overeenkomst
  • Wijze waarop de overeenkomst tot stand is gekomen
  • De wederzijds kenbare belangen van partijen
  • Overige omstandigheden van het geval
  • Onredelijk bezwarend

 

De terugverwijzing van de Hoge Raad naar het gerechtshof gaat om de toetsing van de bepalingen over de royaltyvergoeding en de verlengingsmogelijkheid. Bij het eerste was het onduidelijk welke kosten Spinnin’ precies van de bruto-inkomsten mocht aftrekken voordat zij tot betaling aan Martin Garrix overgingen. Het gerechtshof moet dat dus toetsen op het moment dat deze afspraak door de dj en het label zijn gemaakt en mag daar geen latere omstandigheden bij in aanmerking nemen. Er moet dus abstract en vooraf worden gekeken naar of een bepaling onredelijk is. Het tweede onderdeel gaat over de vraag of de contracten onredelijke optie- en verlengingsafspraken bevatten. Check dit artikel over de zaak voor verdere details.

 

Verschil met algemene redelijkheid en billijkheid

Deze 25f-toets van ’toen’ verschilt van de algemene bepaling over redelijkheid en billijkheid. In artikel 6:248 van het Burgerlijk Wetboek staat het volgende:

  1. Een overeenkomst heeft niet alleen de door partijen overeengekomen rechtsgevolgen, maar ook die welke, naar de aard van de overeenkomst, uit de wet, de gewoonte of de eisen van redelijkheid en billijkheid voortvloeien.

  2. Een tussen partijen als gevolg van de overeenkomst geldende regel is niet van toepassing, voor zover dit in de gegeven omstandigheden naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zou zijn.

 

Bij de beantwoording van de vraag of zo’n situatie zich voordoet of heeft voorgedaan, kunnen wél latere omstandigheden worden meegenomen; een toetsing “ex nunc” dus.

 

Waarom het geschil tussen Martin Garrix en Spinnin’ Records nog voortduurt

Omdat de Hoge Raad alleen kijkt of de wet goed is toegepast, geeft zij geen oordeel over de feiten of inhoud van de zaak. Daarom is de zaak “terugverwezen” naar het gerechtshof. Het gerechtshof gaat dit dus nu nog toetsen en daarom is de saga tussen dj Martin Garrix en Spinnin’ voorlopig nog niet voorbij. Het gaat daarbij dus enerzijds om een technisch dingetje, maar anderzijds ook om de beoordeling van de (on)redelijkheid van bepaalde bepalingen naar het moment van het overeenkomen daarvan.

 

Meer weten?

Wil je meer weten over deze zaak, check dan het persbericht op de website van de Hoge Raad of de artikelen (met veel gratis tips!) die ik eerder over de zaak schreef.

 

Contact over contractscan

Als je zelf een contractscan op onredelijke bepalingen wil, neem dan gerust contact op.

 

Dit bericht delen:

Facebook
Twitter
LinkedIn
Pinterest
Reddit
Tumblr
WhatsApp
Email

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

SANDER PETIT LL.M

Contact opnemen met Sander Petit - De Dance-Advocaat
Foto: Wouter Wolfkamp (Nortoir)

RECENTE BERICHTEN

sena betalen

Sena betalen?

De factuur van Buma en Sena; daar had je even geen rekening mee gehouden in je begroting. En nu?

Veel organisatoren staan er niet bij stil dat je aan Buma en Sena moet betalen als er bepaalde muziek op je evenement wordt gedraaid. Maar moet echt je betalen en zo ja, hoeveel?

Lees verder »
artiestenovereenkomst niet vernietigbaar

Artiestenovereenkomst niet vernietigbaar – niet zo Flex voor Ronnie

RONNIE FLEX VERLIEST RECHTSZAAK TEGEN TOP NOTCH

De artiestenovereenkomst tussen rapper Ronnie Flex en Top Notch is niet vernietigbaar volgens de Amsterdamse rechtbank.

Daarnaast wordt geoordeeld dat Ronnie Flex geen mastereigenaar is van zijn tracks. Een flinke domper voor de artiest die zelf een rechtszaak startte tegen het Nederlandse hiphop-imperium.

De zaak kent een aantal overeenkomsten met de rechtszaak tussen Martin Garrix en Spinnin’ Records, maar ook een paar belangrijke verschillen. Ik bespreek ze in dit artikel en geef tips voor zowel artiesten als labels als het gaat over het checken en onderhandelen van #artiestenovereenkomsten.

Lees verder »

SOCIALS