Hoge Raad doet uitspraak in Garrix versus Spinnin’ Records en MAS

Hot off the press! De Hoge Raad heeft uitspraak gedaan in de zaak tussen dj Martin Garrix en zijn voormalig managementkantoor (MusicAllStars) en platenmaatschappij (Spinnin’ Records). Ik schreef eerder deze uitgebreide analyse. Misschien goed om je geheugen even op te frissen. Maar als je net als ik al weken uitkijk naar de uitspraak van de Hoge Raad; let’s dive right in.

Uitspraak Hoge Raad wijkt af van advies advocaat-generaal

Allereerst; de conclusie van de advocaat-generaal is niet helemaal gevolgd. Er staat namelijk dat er “contrair” is geoordeeld op het advies van de “A-G”. Dat komt niet vaak voor. Check hier mijn blog over dat advies.

Auteurscontractenrecht

Artikel 25f van de Auteurswet speelt een belangrijke rol in deze zaak. Het artikel luidt:

1. Een beding dat voor een onredelijk lange of onvoldoende bepaalde termijn aanspraken op de exploitatie van toekomstige werken van de maker inhoudt, is vernietigbaar.
2. Een beding dat, gelet op de aard en inhoud van de overeenkomst, de wijze waarop de overeenkomst tot stand is gekomen, de wederzijds kenbare belangen van partijen of de overige omstandigheden van het geval, voor de maker onredelijk bezwarend is, is vernietigbaar.
3. Indien door de wederpartij is bedongen dat de overeenkomst tussentijds kan worden opgezegd, geldt deze bevoegdheid onder gelijke voorwaarden eveneens voor de maker.

Toetsing van onredelijke bedingen

De Hoge Raad oordeelt dat, onder artikel 25f (lid 2) van de Auteurswet, de rechter zogenaamd “ex tunc” moet beoordelen of een beding onredelijk bezwarend is. Later opgekomen omstandigheden worden niet beoordeeld aan de hand van dit artikel. Bij een ex tunc-toetsing baseert een rechter zijn beslissing op feiten en omstandigheden zoals die bestonden op het moment dat een betreffende gebeurtenis plaatsvond. Nu ben ik er absoluut geen voorstander van om met ingewikkelde termijn in het Latijn te schermen. Maar, het is in dit geval wel belangrijk om deze zaak en de uitspraak goed te begrijpen.

Twistpunten in het contract van Martin Garrix

Garrix had met name bezwaar tegen 2 bepalingen:

1. het onbeperkt in rekening (kunnen) brengen van kosten in combinatie met de royaltyvergoeding voor Garrix en
2. de eenzijdige verlengingsmogelijkheid van Spinnin’ & MAS (en de daarbij geldende voorwaarden).

Toetsingsmaatstaf

Het Hof heeft echter ten aanzien van de bepalingen waarover ruzie was gekeken naar omstandigheden die zich ná het sluiten van het contract hebben voorgedaan. Dat is dus niet de juiste toets. Zo’n toets wordt overigens “ex nunc” genoemd.

Kort samengevat: de rechter moest dus kijken of een bepaling uit de overeenkomst van Martin Garrix onredelijk bezwarend was op het moment dat die overeenkomst werd gesloten en heeft dat niet goed gedaan volgens de Hoge Raad. Dat moet dus opnieuw!

Redelijkheid en billijkheid

Verder is er nog aandacht besteed aan de invulling van de toets en de redelijkheid en billijkheid. Dat laat ik voor nu even onbesproken. Ik zal dit misschien later nog wel een keer in een afzonderlijk en uitgebreider bericht toelichten.

Wie is fonogrammenproducent? Martin Garrix of Spinnin’?

Ook zeer interessant is het oordeel over wie nu precies als fonogrammenproducent (= mastereigenaar) is aan te merken. Dit is de persoon die de organisatie van de eerste opname op zich neemt en die daarvoor de financiële verantwoordelijkheid heeft. Dat is in dit geval Martin Garrix:

“[…] kort gezegd, de versie zoals die door [eiser] aan Spinnin werd aangeleverd als de eerste vervaardiging moet worden beschouwd en [eiser] de organisatie van deze eerste vervaardiging van de tracks op zich nam en daarvoor de (financiële) verantwoordelijkheid had.”

Rechtsoverweging 3.5.2.

Dat is dus goed nieuws voor ontzettend veel producers die muziek hebben gemaakt zoals Martin Garrix. Aan het zijn van mastereigenaar zitten diverse inkomstenstromen verbonden. Denk aan exploitatie-inkomsten en collectief rechtenbeheer via bijvoorbeeld Sena.

De uitspraak van de Hoge Raad heeft daarmee flinke gevolgen voor de contractuele kant van de muziekindustrie. Veel meer producers zoals Martin Garrix zullen nu op grond van deze uitspraak hun masters gaan opeisen en/of heronderhandelen over hun contracten.

Hele uitspraak in de Garrix-zaak lezen?

Je leest de hele uitspraak op de website van De Rechtspraak. Een handige samenvatting staat op de website van de Hoge Raad.

Doorverwijzing naar Hof Den Bosch

Let wel; de zaak wordt nu nog eerst verder verwezen naar gerechtshof ’s-Hertogenbosch voor verdere behandeling en beslissing. Dat komt omdat de Hoge Raad alleen naar de toepa

 

ssing van het recht kijkt. Het gerechtshof of “Hof” gaat dus nu – met inachtneming van de uitspraak van de Hoge Raad over de toepassing van het recht – opnieuw naar bepaalde onderdelen van de zaak kijken. Dit gaat dan met name over het geschil met betrekking tot de geldigheid van de overeenkomsten tussen partijen. De vraag wie fonogrammenproducent / mastereigenaar is. Dus… The saga continues. Again.

Samenvatting

Kort samengevat betekent de uitspraak van de rechter dat nu vaststaat:

1. Martin Garrix heeft niet gedwaald bij het aangaan van de overeenkomsten met Spinnin’ en MAS. Hij kan dat argument dus niet gebruiken om de overeenkomsten te vernietigen.
2. Martin Garrix is fonogrammenproducent (= mastereigenaar) omdat de versie(s) zoals die door hem aan Spinnin’ werd aangeleverd als de eerste vervaardiging (van de opname) moet worden beschouwd en hij de organisatie van deze eerste vervaardiging van de tracks op zich nam en daarvoor de (financiële) verantwoordelijkheid had. Dit is dus de toetsingsmaatstaf!

Het geschil gaat nu bij het Hof verder over:

1. Ten aanzien van de royaltyvergoeding en de verlengingsmogelijkheid; of deze contractsbepalingen onredelijk bezwarend zijn op grond van het auteurscontractenrecht. Wil je weten hoe die bepalingen er exact uitzagen, check dan even dit blog. Snelle 101 nodig over het auteurscontractenrecht (meer contractuele bescherming van makers ten opzichte van exploitanten)? Check dan dit blog of mijn bijdrage (vanaf 26:50) aan De Machine, de tweewekelijkse podcast van VPRO’s 3voor 12 over de muziekindustrie.
2. Of contractsbepalingen over onder meer het ongecontroleerd en onbeperkt in rekening (kunnen) brengen van kostenposten buiten toepassing moet blijven wegens strijd met de redelijkheid en billijkheid.

Vragen?

Wil je meer weten over de zaak tussen dj Martin Garrix tegen Spinnin’ & MAS en of de uitspraak van de Hoge Raad invloed heeft op jouw overeenkomsten? Neem gerust contact op om de mogelijkheden van een scan of advies te bespreken.