Na een lange zoektocht heb je eindelijk dat pareltje gevonden. Het is de floor filler waar je op zat te wachten. Je gooit de track in je digitale winkelmandje, rekent af en je draait die track vervolgens helemaal grijs. Maar, na de break 100 keer te hebben gehoord, ben je er wel klaar mee. Het klinkt niet meer als muziek in je oren. Je komt tot de conclusie dat die track eigenlijk helemaal niet in je set past. Als de track op een CD had gestaan, dan had je die CD naar een tweedehandswinkel kunnen brengen of op Marktplaats kunnen zetten. Desnoods verkoop je hem tijdens Koningsdag. Met een download ligt dat helaas allemaal niet zo makkelijk, omdat iemand daarbij ooit heeft bedacht dat daarvoor andere regels gelden. Vroeger dus. De grote hamvraag in de politiek en rechtspraak is nu: Als je een MP3 hebt ‘gekocht’, mag je hem dan ook weer verkopen?
Juridische muziek
Op het eerste gezicht lijkt die vraag eenvoudig te beantwoorden. Maar een parallel tussen een fysieke CD en een digitale CD is niet zo eenvoudig te trekken. Het is dan ook nog onduidelijk of je digitale muziekbestanden zomaar mag doorverkopen.
De rechter heeft bijvoorbeeld bepaald dat digitale downloads van tweedehands computersoftware en e-books wel mogen worden verkocht. Hierbij is het onder andere vereist dat de verkoper en koper kunnen bewijzen dat het enig bestaande exemplaar is overgedragen. De verkoper moet dus kunnen bewijzen dat hij geen kopieën meer bezit, en de koper moet bewijzen dat hij de software legaal heeft gekocht.
De achterliggende juridische regeling is dat de rechthebbende een vergoeding kan vragen voor de eerste exploitatie van zijn werk. Wanneer hij die vergoeding al heeft gehad, zou de regeling zijn doel voorbijschieten wanneer de rechthebbende ook bij iedere wederverkoop de mogelijkheid te bieden om een vergoeding te vragen. Juridisch gezien hebben we het dan over “uitputting” van Auteursrecht. Economisch gezien maakt het daarbij niet uit of de eerste verkoop of de wederverkoop een fysiek exemplaar of een download betreft.
Digitaal gedoe
Helaas is het nog knap lastig om te bewijzen dat je als verkoper echt geen kopieën meer op je computer hebt staan. Het Amerikaanse bedrijf ReDigi stelt daar inmiddels – na er flink over geprocedeerd te hebben – een oplossing voor gevonden te hebben. Ook Apple heeft onlangs een octrooi verkregen op een techniek om muziekbestanden legaal te kunnen delen. Een werkend en legaal platform bestaat echter nog niet.
Wie durft?
Een platform voor tweedehands verkoop van digitale muziek zet een stap in de goede richting voor wat betreft het beëindigen van digitale piraterij. Oude MP3’s krijgen een tweede kans om te shinen op de dansvloer en de prijs is een fractie van wat ze ‘nieuw’ kosten.
Zo’n platform is wellicht niet het Ei van Columbus , maar op den duur wel een Gouden Ei. INC Magazine omschrijft zo’n soort Marktplaats voor digitale muziek als “possibly the greatest wealth creation ever in the history of the internet by unleashing the value of the goods people already own.”
Wie durft?
Deze column verscheen eerder in aangepaste vorm bij DJ Mag NL.