fbpx
Zoeken
Sluit dit zoekvak.

Wijzigingen in het auteursrecht en naburig recht in 2020

Dit jaar bespreekt de Tweede Kamer een aantal relevante wetgevingstrajecten; er gaan er maar liefst vier over wijzigingen in auteursrecht en naburig recht. Reden genoeg om daar een blog aan te wijden.

Het gaat om de volgende vier trajecten:

  1. Invoering van de nieuwe Auteursrecht-richtlijn;
  2. Invoering van de nieuwe Omroep Richtlijn
  3. Aanpassing van de Wet Toezicht op Collectief Beheersorganisaties, en
  4. Beoordeling van het Nederlands Auteurscontractenrecht.

Nieuwe Auteursrecht-richtlijn

Nederland heeft helaas tegen deze Richtlijn gestemd, maar hij is er in Europa toch doorheen gekomen. Nederland moet zich daar naar schikken. Voor auteurs is het overigens niet zo’n probleem, die worden als het goed is meer beschermd. In de Richtlijn staan een aantal belangrijke onderwerpen. Ik zal hieronder een aantal wijzigingen in auteursrecht (en naburig recht) kort bespreken.

Effectieve maatregelen tegen inbreukmakend materiaal op internetplatforms

Een veelbesproken artikel was artikel 13, dat later artikel 17 werd. Het artikel zou de dood van het vrije Internet betekenen; memes zouden verboden worden en er zouden uploadfilters geïnstalleerd moeten worden. Waar het eigenlijk op neerkomt is dat de platforms een omgekeerde notice-and-takedown-procedure moesten hebben: in plaats van een effectieve verwijdering van inbreukmakend materiaal achteraf, naar de verplichting om ervoor te zorgen dat er geen inbreukmakend materiaal op het platform komt.

Value gap op internetplatforms

Een ander beoogd effect van de Richtlijn, is het dichten van de zogenaamde value gap. De platforms verdienden veel geld omdat (bijna) alles zomaar op hun platform kon staan, zonder dat zij daarvoor iets hoefden te betalen aan de rechthebbenden. Door de Richtlijn moeten online platforms, zoals Facebook en YouTube, praktisch gezien gaan betalen voor het toegankelijk maken van beschermde werken. Ze moeten namelijk toestemming vragen aan de auteur voordat content wordt geüpload. Voor die toestemming kan een rechthebbende natuurlijk een vergoeding vragen. Als het platform geen toestemming krijgt of niet vraagt, zijn zij als platform aansprakelijk voor de auteursrechtinbreuk. Op deze manier worden auteursrechthebbenden dus meer beschermd.

Transparantieverplichting van internetplatforms

De nieuwe Richtlijn kent ook een transparantieverplichting. Deze verplichting houdt in dat je als auteur over het recht beschikt om inzicht te krijgen in de exploitatie van jouw werk. Hierdoor kan je dus een betere administratie voeren en (als het goed is) makkelijker achter je geld aan.

Bescherming journalisten

Naast deze besproken elementen, komt er ook iets nieuws voor journalisten. Wanneer op websites als Google meer dan een link van een artikel (met wat woorden) wordt gedeeld, dan moet Google hiervoor betalen aan de journalist die het betreffende item heeft geschreven. Hierdoor wordt de publicatie van stukken beschermt. Op Google zal je sneller doorklikken naar het artikel zelf, als er enkel een link staat met wat random woorden. Als er echt een heel deel van het artikel staat, ben je sneller geneigd niet naar de website te gaan waar het artikel op staat. De uitgebreide versie van “koppensnellen” dus. Als je dit niet direct kunt zien, zal je sneller naar de website zelf gaan om het artikel te gaan lezen. Op deze manier worden de journalisten dus nog meer beschermd.

Bestseller-regeling voor auteurs

Tot slot wil ik jullie nog wat meegeven over een andere regeling die met deze richtlijn verscherpt wordt. Soms worden auteurs namelijk afgekocht voor een bepaald bedrag; een flat fee, buy-out, quit claim of hoe je het ook wil noemen. Degene die jou heeft afgekocht, kan natuurlijk uiteindelijk buitenproportioneel veel meer gaan verdienen met het werk. Stel dat blijkt dat er uiteindelijk echt mega veel met jouw werk wordt verdiend en jij voor een laag bedrag bent afgekocht, mag jij iets ontvangen van deze inkomsten. Volgens de nieuwe richtlijn is het fair om iedere auteur een redelijke en evenredige vergoeding te betalen.

Richtlijn online omroepdiensten

De komst van deze Richtlijn is met name voor de makers van een filmwerk voordelig. Zij krijgen namelijk extra rechten. De kleine partijen in een film krijgen nu, naast de hoofdrolspelers, een passende vergoeding wanneer hun werk via een externe distributeur wordt aangeboden, in plaats van via een omroep zelf. Deze regels zorgen er dus voor dat niet alleen maar de hoofdmakers een vergoeding krijgen, maar ook de andere makers van films en programma’s een vergoeding krijgen bij uitzending en doorgifte van het werk.

Daarnaast zorgt deze richtlijn er ook voor dat een omroep makkelijker een licentie verkrijgt om programma’s online aan te kunnen bieden. Als je als omroep programma’s online wilt aanbieden, hoef je alleen maar te betalen voor uitzending in Nederland. Niet voor alle andere landen waar het programma te zien is. Als omroep kan je dan dus makkelijker online programma’s aanbieden in de rest van Europa. Dat zorgt ook voor een extra inkomstenstroom voor de makers.

Wijziging Wet Toezicht op Collectief Beheersorganisaties

Deze wet heeft sinds 2003 op een rijtje gezet aan welke regels de collectieve beheersorganisaties (hierna: “CBO’s“) als Buma, Stemra en bijvoorbeeld Sena zich moeten houden. Om erop toe te zien dat de collectieve beheersorganisaties zich aan alle regels houden, is er het College van Toezicht Auteursrechten (hierna: “CvTA” ). Het CvTA houdt dus de CBO’s in de gaten. Na alle tumult bij Buma/Stemra is dat niet onwenselijk.

Al eerder hebben zich wetswijzigingen voorgedaan van deze wet. Namelijk in 2013 en 2016. De wet is toen al een stuk verbreed en versterkt. Het nieuwe wetsvoorstel wil nog een aantal regels wijzigen:

  1. Allereerst kan het CvTA, zonder eerst advies te geven, gelijk een aanwijzing geven en vervolgens een bestuurlijke boete uitdelen aan een CBO. Daarnaast krijgen ze de mogelijkheid om gelijk een boete te geven als een CBO weer dezelfde fout maakt. Lik-op-stuk dus.
  2. Als de CvTA aarzelt over het beleid of gang van zaken bij een CBO kan ze er vanaf de wijziging voor kiezen om het toezicht op de betreffende CBO aan te scherpen. Dit kan alleen als zij daar bijna zeker van zijn. Als ze dan willen dat het beleid wordt verbeterd, kunnen ze met een verbeterplan komen.
  3. Een andere wijziging die deze wet met zich meebrengt ziet op toetsing van personen met hoge functies binnen bepaalde grote CBO’s. Zij kunnen getoetst (gaan) worden op hun betrouwbaarheid en geschiktheid voor de functie als bestuurder, directielid of toezichthouder.
  4. Het CvTA kan daarnaast preventief toezicht houden. Wat dat concreet gaat inhouden, moet nog verder worden uitgewerkt.
  5. De kosten voor het toezicht werden eerst volledig op de maatschappij afgewikkeld. Maar door het nieuwe voorstel zullen ze deels door de maatschappij en deels door de sector (en daarmee de collectieve beheersorganisaties) worden betaald.

Auteurscontractenrecht

Dit jaar wordt de wet Auteurscontractenrecht 5 jaar oud. Hoera. Dit betekent dat de wet dit jaar zal worden geëvalueerd. Na de evaluatie wordt gekeken naar wat er misschien aangepast dient te worden. Het doel van deze wet was om auteurs te beschermen bij het sluiten van contracten met exploitanten. Wil je weten wat de wet precies voor belangrijke wijzigingen in het auteurscontractenrecht heeft gehad? Lees dan dit eerder verschenen artikel hierover. In de praktijk heb ik helaas nog niet heel erg veel wezenlijke veranderingen gezien, los van een sporadische terugoverdracht van rechten aan de schrijver, componist of artiest.

Vragen over wijzigingen in het auteursrecht en naburig recht?

Heb jij iets moois gecreëerd en wil jij wat de wijzigingen in het auteursrecht voor jou betekenen? Heeft iemand jouw werk zomaar ergens gebruikt? Of ga jij juist met iemand afspreken dat ze jouw werk ergens gaan gebruiken en wil je dat goed afspreken? Neem gerust even contact op om te kijken hoe ik jou hierbij kan helpen. Wil je eerst meer weten over mijn specialisaties, klik dan hier.

Dit artikel is geschreven door Manon van ’t Hof.

Dit bericht delen:

Facebook
Twitter
LinkedIn
Pinterest
Reddit
Tumblr
WhatsApp
Email

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

SANDER PETIT LL.M

Contact opnemen met Sander Petit - De Dance-Advocaat
Foto: Wouter Wolfkamp (Nortoir)

RECENTE BERICHTEN

#respectthecreators

#RespectTheCreators: hoe zit het precies met persoonlijkheidsrechten van muziekproducers op sociale media?

#RespectTheCreators is een campagne die opkomt voor de rechten van muziekproducers op sociale media met betrekking tot naamsvermelding. Los van de ethische gedachte achter de campagne, ondersteun ik dit initiatief op juridisch vlak. Wil je meer weten over deze campagne en over de persoonlijkheidsrechten van muziekproducers op sociale media? Lees dan dit artikel!

Lees verder »

SOCIALS